แก่นตะวัน ถูกรู้จักและเรียกขานได้หลายชื่อทั้ง ทานตะวันหัว และ แห้วบัวตอง มีชื่อภาษาอังกฤษว่า Jerusalem artichoke บางทีก็เรียกว่า sunchoke ส่วนชื่อวิทยาศาสตร์คือ Helianthus tuberosus L. เป็นพืชดอกในตระกูลทานตะวัน ซึ่งมีต้นกำเนิดในตอนใต้ของประเทศแคนาดา และตอนเหนือของประเทศสหรัฐอเมริกา ซึ่งมีอากาศค่อนข้างหนาวเย็น แต่มีความทนทานต่อสภาพภูมิอากาศ จึงสามารถปลูกได้ดีในเขตร้อน และเขตกึ่งหนาวอย่างทวีปยุโรป ทำให้ต้น แก่นตะวัน เป็นที่รู้จักในหลายๆ ภูมิภาค
ในบ้านเราเองก็มีผู้ปลูกแก่นตะวันอยู่ไม่น้อย โดยทั่วไปแล้วพืชชนิดนี้ก็สามารถปรับตัวได้ในเขตร้อน ได้ผลผลิตดีเยี่ยมไม่แพ้ในแถบประเทศเขตหนาว แม้ว่าจะมีอัตราการงอกและเติบโตดี แต่การให้ผลผลิตแล้วก็ยังคงเป็นช่วงฤดูที่เหมาะสม เช่น ฤดูหนาวและฤดูฝน จัดเป็นช่วงที่ให้ผลผลิตดีมากและหัวพันธุ์จะมีธาตุอาหารและสารอาหารดีมาก เรียกว่าเป็นชนิดพิเศษซึ่งดีกว่าหัวพันธุ์ที่ได้จากฤดูเก็บเกี่ยวอื่น
ส่วนหัวของ แก่นตะวัน จะมีสารที่รู้จักกันแพร่หลายว่า อินนูลิน (Inulin) ที่เต็มไปด้วยน้ำตาลฟรักโตสโมเลกุลยาว จึงเป็นพืชพรีไบโอติกที่มีเส้นใยสูงมาก หากรับประทานเข้าไป สารดังกล่าวจะไปช่วยดักจับยึดไขมันในเส้นเลือด ไม่ว่าจะเป็นคอเลสเตอรอล ไตรกลีเซอไรด์ หรือ LDL ที่เรารับประทานเข้าสู่ร่างกายมากเกินไปทิ้งออกทางอุจจาระ จึงช่วยลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือดได้เป็นอย่างดี แถมอาจจะเป็นอาหารสําหรับผู้ป่วยเบาหวานโดยเฉพาะอีกด้วย
และถ้าใครที่ไม่ค่อยแข็งแรงเพราะมีภูมิคุ้มกันต่ำ แก่นตะวัน ก็ถือเป็นสมุนไพรที่ช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกันร่างกายให้ดีขึ้น เพราะอินนูลินจะไปช่วยลดปริมาณแบคทีเรียที่ทำให้เกิดโรคในระบบทางเดินอาหาร เช่น โคลิฟอร์ม (Coliforms) และ อี.โคไล (E.Coli) ในขณะเดียวกัน แก่นตะวัน ก็จะไปเพิ่มการทำงานของแบคทีเรียที่เป็นประโยชน์ต่อร่างกายคือ บิฟิโดแบคทีเรีย (Bifidobacteria) และแลคโตบาซิลัส (Lactobacillus) ให้เจริญเติบโตได้ดียิ่งขึ้น
ผู้ที่ไม่อยากเป็นโรคเบาหวาน การรับประทาน แก่นตะวัน จะช่วยลดความเสี่ยงต่อ โรคเบาหวาน ได้ เพราะแก่นตะวัน มีแคลอรีต่ำ และไม่ไปเพิ่มน้ำตาลในเลือด โดยมีงานวิจัยระบุว่า คนที่ทานอินนูลินจะมีโอกาสเป็นเบาหวานน้อยกว่าคนที่ทานน้ำตาลถึง 40% เลยทีเดียว
สรรพคุณอื่น ๆ ของแก่นตะวัน
- ช่วยการทำงานของระบบขับถ่าย
- ลดอาการจุกเสียดแน่นท้อง
- แก้อาการท้องเสีย ท้องผูก
- ช่วยป้องกันมะเร็งลำไส้
- ลดกลิ่นปากจากเชื้อแบคทีเรีย
- ป้องกันพิษของโลหะหนัก เช่น ตะกั่ว
- ป้องกันอาการภูมิแพ้ และการแพ้อาหาร โดยเฉพาะในเด็ก
- กระตุ้นการดูดซึมแร่ธาตุหลายชนิด โดยเฉพาะแคลเซียม และธาตุเหล็ก
แก่นตะวัน นอกจากจะเป็นพืชที่ให้คุณค่าทางอาหารสูงแล้ว อาจถือเป็นอาหารสําหรับผู้ป่วยเบาหวานโดยเฉพาะอีกด้วย ทั้งยังเป็นพืชที่มีประโยชน์ในด้านพลังงานทางเลือกอีก โดยหากนำหัวสดแก่นตะวัน 1 ตัน ไปหมักด้วยเชื้อยีสต์ จะได้แอลกอฮอล์ไปกลั่นเป็นเอทานอลที่บริสุทธิ์ 99.5% ได้ถึง 100 ลิตร ซึ่งมากกว่าอ้อย 1 ตัน ที่จะให้ปริมาณเอทานอลเพียง 75 ลิตร ดังนั้นแล้ว หากมีการพัฒนาปรับปรุงประสิทธิภาพการหมัก และกรรมวิธีต่าง ๆ ให้ดีขึ้น เชื่อได้เลยว่า แก่นตะวัน จะกลายเป็นพืชเศรษฐกิจที่สำคัญอย่างยิ่งในไม่ช้า
ที่มา แก่นตะวัน อ้างอิง https://www.kasetorganic.com